Het oplossen van aandeelhoudersgeschillen binnen een onderneming is van groot belang om de stabiliteit en het functioneren van de onderneming te waarborgen. Conflictsituaties kunnen leiden tot grote schade en continuïteit van de vennootschap. Hierbij enkele benaderingen die worden gebruikt om dergelijke geschillen op te lossen, waarvan twee oplossingen die de wet biedt, uitstoting en uittreding.
Uitstoting van een aandeelhouder kan worden gevorderd door een of meer aandeelhouders die gezamenlijk ten minste een derde van de aandelen in de vennootschap houden. De aandeelhouder wordt uitgestoten door de overige aandeelhouders. De rechter wijst dit toe als de betreffende aandeelhouder de belangen van de vennootschap op een dusdanige manier schaadt, dat zijn aandeelhouderschap geen stand meer kan houden c.q. niet meer geduld kan worden. De vordering tot uitstoting wordt ingesteld/ toegekend in het belang van de vennootschap, niet van de aandeelhouder(s).
Bij uittreding vordert een aandeelhouder dat een andere aandeelhouder de aandelen overneemt. Hierbij gaat het niet om een gedwongen overdracht (uitstoting), maar om een gedwongen overname van de aandelen door de andere aandeelhouder(s). Een rechter kan een vordering tot uittreding toewijzen indien een aandeelhouder door de medeaandeelhouder(s) zodanig in zijn rechten is geschaad dat zijn aandeelhouderschap geen stand meer kan houden.
Als uitstoting of uittreding wordt toegekend moeten de aandelen verplicht worden overgenomen c.q. overgedragen. De rechter schakelt dan een externe deskundige in die de waarde van de aandelen bepaalt.
De wet bepaalt dat van de eerder besproken vorderingen, uitstoting en uittreding, uitsluitend de rechtbank bevoegd is tot kennisneming in eerste aanleg. Hoger beroep kan vervolgens worden ingesteld bij de Ondernemingskamer van het Gerechtshof in Amsterdam. Er kan worden afgeweken van voorafgaande regel als dit overeengekomen is in de statuten of de aandeelhoudersovereenkomst. Er kan voor arbitrage worden gekozen, maar ook kan het hoger beroep worden overgeslagen en direct gekozen worden om het geschil voor te leggen aan de Ondernemingskamer, dit laatste wordt prorogatie genoemd.
Ook mediation kan een effectieve manier zijn om tot een oplossing te komen. Moedig de betrokken partijen aan om standpunten te delen en naar elkaar te luisteren. Een mediator helpt bij het vinden van gemeenschappelijke belangen, behouden van de relatie en het bereiken van een overeenkomst.
Meer weten over dit onderwerp? Neem contact met ons op.